Middenin de middle men

De afgelopen twee weken heb ik doordeweeks aan mijn verslag over de 'pig value chain' gewerkt, en ben doordeweeks bijna elke avond naar bokator-training gegaan. Daarnaast heb ik natuurlijk nog meer dingen meegemaakt, waarvan ik er nu een paar ga beschrijven.

Op vrijdag de 19e stond ik bij een klein barretje bij de 'scandinavian evening' van een groepje Noorse studenten. Ik was uitgenodigd door Katrine, de Noorse eigenaresse van hotel Babel, waar ik langs was gegaan om te vragen naar een gastgezin (die ik niet gevonden heb). Het 'scandinavian' was vooral het diner, waarvan ik alleen het toetje heb gegeten (een soort poffertjes met cranberrysaus), tijdens het hoofdgerecht was ik nog bij de bokatortraining. De ongeveer 15 studenten deden hier iets met toerisme en organisatie, daarnaast waren er nog een beroepsfotograaf die foto's maakte van 'things people don't want to see', een kunstenares waarvan een vakantie van zes weken was uitgelopen in een verblijf van al meer dan een jaar en nog wat anderen. Ingvild, één van de Noorse studentes, nodigde mij uit voor hun halloweenfeest, waar ik een week later heen ging.

Die avond had ik ook een tip gekregen over een hotel in het centrum, 'the two dragons', dat wel gezellig scheen te zijn. De kamer waar ik tot dan toe zat was aan de overkant van de straat van het ICS-kantoor maar ver van het centrum. Ook was het een beetje verlaten; de enige die ik daar ooit aan tafel zag zitten in het restaurantje was de zoon van de eigenaar de de hele dag online spelletjes speelde op zijn laptop. De 20ste ben ik dus verhuisd en zit nu dichtbij de rivier, met een gezellige restaurant/bar en een dakterrasje met gratis koffie en thee vanaf waar ik nu aan het schrijven ben.

Dit hotel is ook vlakbij een zwembad waar meer mensen die in de buurt in een hotel zitten naartoe gaan, hier heb ik de 21ste 's middags liggen zonnen en een boekje gelezen. Die avond ging ik naar de ceremonie bij het koninklijk paleis ter ere van de overleden koning, waar Thy mij voor uitgenodigd had. Zijn leraar Engels, Ron, was er ook bij, met zijn drieën gingen wij langs het paleis waar drie grote foto's van Sihanouk stonden en grote groepen Cambodjanen wierrook en andere offers neerzetten. Iedereen wilde met Sihanouk 'op de foto' door (meestal met een buiging) bij één van de drie foto's te staan. In de paleistuin zag ook nog een grote groep te luisteren naar een monnik die in Sanskriet preekte (iedereen behalve de monniken verstond er dus geen snars van), dit zou volgens Thy echter nog een paar uur duren dus hier zijn we maar niet bij gaan zitten. Na de ceremonie gingen we uit eten, Vira en een vriend van hem kwamen er ook nog bij. Toen we het restaurant uitliepen werden we aangesproken door een opgewonden Cambodjaan; hij zei dat in de maan was het gezicht van Sihanouk te zien was! Dit ging als een lopend vuurtje door de stad en al snel stonden overal Cambodjanen omhoog te kijken naar de maan en te wijzen. En voor iedereen was het overduidelijk dat Sihanouk echt te zien was.

Ik voelde mij voor het eerst een beetje ziekjes op de 22ste; stijve nek, loopneus, beetje zere keel. Ik ben wel naar bokator gegaan die ochtend (waarna ik mij wel wat beter voelde) en naar mijn werk gegaan, verder veel fruit gegeten, kippensoep gegeten, en vroeg gaan slapen.

Op de 24ste maakte ik mijn tweede uitstapje naar Samrong, voor gesprekken met 'middle men', slachthuiseigenaars, marktverkopers en de overheid. Over de middle men; in Oddar Meanchey zit de varkensketen niet in elkaar zoals je zou verwachten, namelijk dat boeren verkopen aan het slachthuis, die weer verkoopt aan marktverkopers, maar gaat alles via de 'middle men'. Deze gaan langs alle dorpen, kopen de varkens op van de boeren, brengen deze langs het slachthuis en betalen deze om de ruimte een nacht te huren, en verkopen het vlees vervolgens aan de marktverkopers. Het lijkt er nu op dat deze middle men veel winst opstrijken, maar dat is één van de dingen die ik nu nog aan het onderzoeken ben.
Twee van deze middle men middle men heb ik dus (via een tolk (deze keer niet Vira maar iemand van ICS)) gesproken, wat wel een beetje vermoeiend was. Ik wilde namelijk zoveel mogelijk cijfers over hun kosten en opbrengsten verzamelen, maar moest mijn vragen vaak een paar keer herformuleren voordat ik meer kreeg dan een vaag, algemeen verhaal. Ik ontdekte dat varkensprijzen sterk fluctueren afhankelijk van het seizoen; in het regenseizoen (de zomer) is er veel vis en is varkensvlees goedkoop, in het droge seizoen is er geen vis en is varkensvlees ongeveer een derde duurder.
Bij het avondeten die avond kwam ik een Cambodjaan tegen die zijn hele leven in Amerika had gewoond en nu weer voor drie jaar terug was in Cambodja, en claimde in opdracht van de koning hier ontbossing tegen te gaan. Een beetje een gek verhaal, ik kon moeilijk inschatten in welke mate hij overdreef. Hij deed mij nog aanbod voor een baan, die ik toch maar afsloeg.

Na ongeveer anderhalf uur rijden kwam ik de ochtend van de 25ste aan bij de eigenaresse van de twee grootste slachthuizen van de provincie. Dit gesprek (ook weer via de vertaler) verliep ook wat moeizaam: ze was duidelijk erg lang van stof (als ik een ja/nee vraag stelde was ze zó vijf minuten aan het woord), waarna ik van mijn vertaler nog niet altijd antwoord op mijn vraag had gekregen. Mijn vertaler leek het gesprek niet echt te kunnen sturen, het duurde dus lang. Hierna bezochten wij het slachthuis, al zou je het in Nederland niet zo noemen. Het was namelijk een schuurtje (zonder glazen in de ramen) met een tafel in het midden waarop de varkens onthoofd werden. Overal vliegen, modder en viezigheid. De overheid wil dit slachthuis sluiten, wat mij dus niks verbaasde.

Met de overheidsfunctionaris die hierover ging heb ik de 26ste gesproken, dit was dezelfde die ik een paar weken eerder had gesproken. Deze keer praatten we echter rechtstreeks in het Engels, dit bleek hij toch wel redelijk te kunnen. Verder kon ik veel verhalen die ik de twee dagen daarvoor had gehoord bij hem nagaan, erg nuttig. Direct na dit gesprek heb ik de markt bezocht, deze was ook niet zo hygiënisch. Het vlees lag op wat karton in de hitte, met overal vliegen. De kopers hebben kennelijk ook wel door dat het vlees op deze manier hard achteruitgaat; de prijs is in de middag al zo'n 15% lager dan 's ochtends.
Die avond heb ik, weer terug in Siem Reap, voor het eerst gespard! Ik had niet gedacht dat ik daar nu al aan toe zou zijn, maar Teven dacht dat ik er wel klaar voor was. Mijn tegenstander (een Cambodjaan) deed het al wel veel langer, en was ook een stuk gespierder. De rest van de leerlingen keek toe terwijl ik mijn technieken voor het eerst in het 'echt' uitprobeerde. Ik heb mijn tegenstander nog een paar klappen en een trap op z'n hoofd kunnen geven, maar ook veel moeten incasseren; hij was razendsnel. De paar dagen daarna had ik nog een zere plek op de achterkant van mijn knie.

De 27ste was 's avonds het halloweenfeest van de Noorse studenten. Die middag ben ik dus op zoek naar een halloweenkostuum, wat in Siem Reap niet meevalt. Uiteindelijk heb ik op de markt bij een kleermakerszaak een groot wit doek gekocht, toen ik vertelde waar het voor was wilden de naaisters mij graag helpen en knipten meteen een gat voor het hoofd en maakten snel twee wijde mouwen. Aan het eind van de middag heb ik nog even met Max (een Duitser (ook 21) die de dag daarvoor aan bokator was begonnen, hij zit de komende 3 weken in Siem Reap) wat gedronken op een bankje in het zonnetje.
Op het feest had iedereen zich flink uitgedost; Pavarotti, pipi langkous, Björn Borg en veel anderen waren van de partij. Na ongeveer een uur bij het hotel liepen we in parade door de stad langs vele verbaasde Cambodjanen, die voor de verandering nu eens veel foto's van ons maakten. In de stad was een halloween-kroegentocht waar zo'n 150 verklede buitenlanders aan meededen. Dit was erg leuk, veel gelachen.

Zondag de 28ste was vooral een bijkomdagje, veel aan het zwembad gehangen. Ik ben nog langs de massagesalon van Leap gegaan; de avond daarvoor kwam ik iemand tegen die bevriend was met haar en vertelde dat ze in de salon ook mensen opleidde. Ik vroeg of ik van haar ook les zou kunnen krijgen, hij dacht van wel. Dit bleek inderdaad het geval te zijn; ik heb met haar een afspraak voor de volgende dag gemaakt.

De 29ste feliciteerde Teven mij na mij een block met m'n benen te hebben geleerd; ik heb nu (met 6 stoten, 13 elleboogtechnieken, 12 schoppen, 5 knietechnieken en 7 blocks) alle basistechnieken gehad. Binnenkort kan ik dus waarschijnlijk met de gevorderde technieken beginnen. Die middag had ik mijn massageles van Leap, waarbij ik de toppen van mijn duimen flink vermoeid heb; je moet echt hard drukken. Zolang je op de goede plekken drukt (die ik volgens Leap heel goed kon vinden) doet het geen zeer en komen de spieren goed los. In ongeveer een uur heb ik de rug- en beenmassage geleerd.

Op dinsdag had ik meteen mijn tweede sparervaring. Teven had die avond ervoor verteld dat hij toen hij net begonnen was meteen veel sparde (ook tegen gevorderde studenten) en daar snel van leerde, kennelijk wil hij dat ik hetzelfde doe. Ik mocht het opnemen tegen Max, die in Duitsland al een paar jaar kung fu en wing tsun deed. Deze keer ging het beter dan vrijdag; ik had veel goede aanvallen, aan het eind zeiden twee toeschouwers nog dat ze vonden dat ik gewonnen had. Er was deze les toevallig ook een man bij die foto's maakte (een Maleis die dit wilde promoten op de site van het hotel dat hij hier aan het opstarten was) , bij de foto's hieronder heb ik een (misschien enigszins gekleurde) selectie gedaan.

P.S. Op de een of andere manier was ik, ook al zit ik in Cambodja, gewoon aanwezig op de maandelijkse NSA-borrel. Hoe dat is gebeurd weet ik niet meer, maarja dat heb je soms na een borrel. Er is in elk geval onomstotelijk fotografisch bewijs van.